Jawne wynagrodzenia - opis i wartościowanie stanowisk pracy. Narzędzie zarządcze do budowania przejrzystej kultury organizacyjnej. Śląskie Forum Pracowników Kadr

W obliczu rosnącej potrzeby budowania sprawiedliwego i transparentnego środowiska pracy, dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/970 wprowadza nowe obowiązki dla pracodawców. Dyrektywa ta wymaga od państw członkowskich implementacji przepisów zapewniających jawność wynagrodzeń. Z kolei wdrożenie nowych regulacji musi być realizowane z najwyższą starannością tak, aby nie naruszyć przepisów RODO. Celem dyrektywny jest m.in. wzmocnienie zasady równości wynagrodzeń kobiet i mężczyzn poprzez mechanizmy przejrzystości i egzekwowania prawa. Pomocne może być jedno z narzędzi skutecznego zarządzania zasobami ludzkimi - Opis i Wartościowanie stanowiska pracy. To działanie powinno zawierać informacje o obowiązkach, wymaganiach oraz specyfice danego stanowiska. Jego sporządzenie pozwala na jasne określenie ról i odpowiedzialności, co przekłada się na lepszą komunikację wewnętrzną, efektywność i organizację pracy, a przede wszystkim na poczucie „pewnej sprawiedliwości i równości” społecznej. Państwa członkowskie UE będą musiały wygenerować przepisy wewnętrzne (Ustawy) wręcz nakazujące wdrożenie mechanizmów związanych z tą unijną dyrektywą. Warto zatem już teraz przyjrzeć się temu procesowi, aby nie działać pod presją czasu.

-  Istota dokonywania opisu i wartościowania stanowisk pracy:
Zgodnie z art. 94. Kodeksu pracy pracodawca jest zobowiązany m.in. do tego, by określić zakres obowiązków oraz zaznajomić z nim nowo zatrudnionego pracownika, a także zapoznać go z tym, w jaki sposób wykonuje się pracę na danym stanowisku oraz jakie uprawnienia mu przysługują. Najprościej ujmując – zakres obowiązków pracownika powinien wynikać z opisu stanowiska pracy, który jest dokumentem obszerniejszym, dokładniejszym, doprecyzowującym. Obecnie w wielu firmach w ramach modernizacji procesu zarządzania zasobami ludzkimi podejmowane są działania związane z profesjonalnym dokonaniem opisu stanowisk pracy oraz budowania systemu wynagradzania pracowników na podstawie wartościowania stanowisk pracy. Dobrze opisane, zwartościowane a potem wprowadzone do praktyki, stanowiska pracy powiązane ze strategicznymi celami firmy powodują, że struktura organizacji staje się przejrzysta, a co za tym idzie - efektywna. Posiadanie opisów stanowisk pracy i ich zwartościowanie świadczy o dużej kulturze organizacyjnej firmy.
- Cel i korzyści dokonywania opisu i wartościowania stanowisk pracy :
Proces ten umożliwia określenie wymagań stawianych przez pracę pracownikowi oraz umożliwia zobiektywizować ocenę jej relatywnej wartości dla firmy, zapewnia dostęp do informacji dotyczących relacji i hierarchii stanowisk, przyczynia się do stworzenia kompleksowej bazy dla podjęcia wielu decyzji personalnych w kwestiach dotyczących m.in. zatrudnienia, redukcji zatrudnienia, przesunięć w ramach stanowisk pracy, awansu pracowników, a także wysokości wynagrodzenia. Ponadto wartościowanie stanowisk pracy służy usprawnieniu taryfikatorów płacowych i budowaniu systemów motywacyjnych. Także ma niwelować patologię nierówności wynagrodzeń kobiet i mężczyzn.
 

1. Podstawy prawne oraz uzasadnienie opisów i wartościowania stanowisk pracy.
2. Istota dokonywania opisu i wartościowania stanowisk pracy.
3. Metody pozyskiwania i analizowania zebranych danych, pomocnych w procesie dokonywania opisu stanowiska pracy.
4. Struktura, zasady oraz etapy w dokonywaniu opisu stanowiska pracy.
5. Konstrukcja arkusza opisu stanowisk pracy:
a. przejrzysta struktura organizacyjna,
b. określenie celu istnienia stanowiska pracy,
c. główne zadania realizowane na stanowisku pracy,
d. upoważnienia, pełnomocnictwa,
e. stopień złożoności i kreatywności stanowiska pracy,
f. stopień samodzielności wynikający ze stanowiska pracy,
g. częstotliwość i jakość kontaktów zewnętrznych,
h. czynniki szczególnie utrudniające wykonywanie zadań,
i. określenie kompetencji - wymogi niezbędne i dodatkowe,
j. doświadczenie zawodowe – wymogi,
6. Powołanie i rola zespołu roboczego w procesie opisu i wartościowania stanowisk pracy:
a. identyfikacja odpowiedzialności - rola poszczególnych osób w procesie,
b. aktualizacja opisów stanowisk pracy,
c. analiza przypadków oraz przykładowe opisy stanowisk pracy,
7. Najczęściej popełniane błędy podczas dokonywania opisów stanowisk pracy.
8. Wartościowanie stanowisk pracy:
a. cel i korzyści z wartościowania stanowisk pracy,
b. powołanie i rola zespołu roboczego w procesie wartościowania stanowisk pracy – jego członkowie, zadania, odpowiedzialność, upoważnienia i tryb pracy zespołu,
c. zasady stosowania metody analityczno–punktowej przy wartościowaniu stanowisk pracy,
d. budowanie tabel zaszeregowania pracowników na podstawie zwartościowanych stanowisk pracy.
9. Weryfikacji wartościowania - identyfikacja możliwych błędów.
10. Aktualizacja wyników wartościowania stanowisk pracy.
11. Zapoznanie z elektronicznym narzędziem, wspomagającym proces opisu i wartościowania stanowisk pracy.
 

Członkowie Śląskiego Forum Pracowników Kadr, Kadra kierownicza od najniższego do najwyższego szczebla, pracownicy zajmujący stanowiska samodzielne i specjalistyczne, pracownicy działu kadr, HRu, audytorzy, osoby odpowiadające za kontrole wewnątrz firmy.

Certyfikowany Trener Biznesu z zakresu zarządzania zasobami ludzkimi, kształtowania umiejętności interpersonalnych. Menedżer z ponad 20-letnią praktyką w zakresie budowania i zarządzania dużymi grupami sprzedażowymi. Od 2008 roku zajmuje się opracowywaniem i wdrażaniem procedur związanych z opisem i wartościowaniem stanowisk pracy w biznesie jak i w administracji publicznej. Do zagadnień związanych z opisem i wartościowaniem stanowisk pracy jako elementarnego i skutecznego narzędzia zarządzania zasobami ludzkimi podchodzi procesowo.