Warsztaty z dostępności cyfrowej

W trakcie szkolenia omówione zostaną najważniejsze kwestie dotyczące tworzenia dostępnych cyfrowo dokumentów (MS Word, Excel, PDF) zgodnie z przepisami prawa i wytycznymi WCAG 2.1. Uczestnicy nauczą się formatowania, audytowania i poprawiania dostępności dokumentów online.

• Zrozumienie przepisów prawnych - przedstawienie podstaw prawnych dotyczących dostępności cyfrowej, w tym Ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych.
• Praktyczna wiedza o dostępności - nauka tworzenia dostępnych cyfrowo dokumentów, zgodnych z wytycznymi WCAG 2.1.
• Zwiększenie efektywności w pracy - umiejętność tworzenia dostępnych dokumentów w popularnych programach, takich jak MS Word, Excel, oraz PDF, co zwiększa efektywność i zgodność z regulacjami.
• Poprawa komunikacji - wprowadzenie zasad formatowania dokumentów, tabel, wykresów i tekstów alternatywnych, co wpływa na lepszą komunikację z osobami z różnymi potrzebami.
• Audyt dostępności - praktyczne umiejętności przeprowadzania audytów dostępności dokumentów, zarówno samodzielnie, jak i z pomocą narzędzi online.
• Zwiększenie dostępności dla osób z niepełnosprawnościami - szkolenie pomaga tworzyć dokumenty dostępne dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności, co wspiera inkluzję i zgodność z wymaganiami prawnymi.

Wprowadzenie do zagadnienia tworzenia dostępnych cyfrowo dokumentów oraz wyjaśnienie istoty i znaczenia tworzenia dostępnych dokumentów w kontekście obowiązujących przepisów prawa
1. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych:
- Podstawowe pojęcia ustawy: funkcjonalność, kompatybilność, postrzegalność, zrozumiałość.
- Katalog elementów wyłączonych z ustawy.
- Dostęp alternatywny.
- Możliwość niezapewniania dostępności cyfrowej w kontekście nadmiernych kosztów.
- Żądanie zapewnienia dostępności cyfrowej i odmowa zapewnienia dostępności cyfrowej.
- Kary finansowe za brak zapewnienia dostępności cyfrowej.
2. Narzędzie Persona Spectrum – czyli dla kogo tworzymy dokumenty dostępne cyfrowo?

Ogólne uwarunkowania i zasady dostępności dokumentów
1. Wprowadzenie do wytycznych WCAG 2.1
2. Percepcja.
3. Postrzegalność.
4. Funkcjonalność.
5. Zrozumiałość.

Tworzenie dostępnych dokumentów w MS Word
1. Rodzaj i rozmiar czcionki:
- Czcionki szeryfowe i bezszeryfowe – przegląd.
2. Stosowanie stylów formatowania:
- Możliwe do zastosowania style.
- Zasada hierarchizacji stosowanych stylów.
- Możliwość wykorzystania narzędzia „Nawigacji” w dokumencie ze zdefiniowanymi stylami.
3. Kolory (oraz kontrast) w dokumentach:
- Znaczenie zasady „kolor nie może być jedynym sposobem oznaczania ważnych treści”.
- Wprowadzenie do zagadnień z zakresu kontrastu.
- Narzędzie do badania kontrastu: Colour Contrast Analyser.
4. Układ strony.
5. Odstępy w pionie i poziomie, interlinie, akapity:
- Przegląd obowiązujących zasad.
6. Tworzenie dostępnych obiektów w dokumencie:
- Tytuł, nagłówki – wykorzystanie stylów formatowania.
- Cytaty – zasady osadzania cytatów w tekście; graficzne wyodrębnienie dłuższych cytatów.
- Język dokumentu oraz język elementów dokumentów – obowiązujące standardy.
- Pogrubienie, kursywa, podkreślenie, przekreślenie tekstu – obowiązujące standardy.
- Wyrównanie treści w dokumentach.
- Możliwości wykorzystania znaków podziału.
- Dzielenie wyrazów.
- Rysunki, diagramy, wykresy – praktyczne sposoby tworzenia dostępnych cyfrowo rysunków, diagramów oraz wykresów.
- Tabele – oznaczenie wiersza nagłówka, style i formaty tabeli, powtarzanie wiersza nagłówka na kolejnych stronach, scalanie komórek.

- Listy i numeracja – wykorzystania narzędzi aplikacji do tworzenia cyfrowo dostępnych list i numeracji.
- Przypisy, odwołania, hiperłącza – praktyczne sposoby tworzenia dostępnych cyfrowo przypisów, odwołań oraz hiperłączy.
- Spisy treści.
- Hiperłącze a etykieta ekranowa – przegląd obowiązujących w tym zakresie wytycznych WCAG 2.1.
- Spisy treści, rysunków, tabel i innych obiektów – jak zachować ich cyfrową dostępność.
7. Osadzanie obiektów w porządku dokumentów:
- Osadzanie „równo z tekstem”.
- Kolejność odczytu osadzanych w dokumencie elementów.
8. Zasady tworzenia tekstów alternatywnych:
- Znaczenie tekstów alternatywnych.
- Miejsca dodawania tekstów alternatywnych.
- Automatyczny tekst alternatywny – czy warto z tego narzędzia korzystać?
- Tekst alternatywny a element dekoracyjny – przegląd obowiązujących zasad.
9. Edytowanie właściwości dokumentu, tagów i innych metadanych w sposób cyfrowo dostępny.
10. Badanie dostępności plików MS Word:
- Samodzielny audyt dokumentów.
- Wykorzystanie do audytu dokumentów narzędzi wbudowanych w aplikacji.
- Narzędzia online do badania dostępności cyfrowej dokumentów.
11. Eksport dokumentów MS Word do dostępnego PDFa.

Tworzenie dostępnych arkuszy kalkulacyjnych MS Excel
1. Przegląd zasad dot. dostępności cyfrowej tożsamych i omówionych już przy warsztatach z MS Word.
2. Tytuł skoroszytu.
3. Nazwa arkusza/y.
4. Rodzaj i rozmiar czcionki.
5. Tabele:
- Zasady formatowania tabel dostępnych cyfrowo.
- Sposoby formatowania nagłówków tabel – gdy mamy jedną tabelę w arkuszu, gdy mamy wiele tabel w arkuszu / wiele arkuszy, gdy mamy tabele z kolumnami do sortowania.
6. Formatowanie komórek:
- Zasady formatowania komórek zawierających treści oraz liczby.
7. Tworzenie dostępnych cyfrowo wykresów.
8. Kontrast.
9. Tekst alternatywny.
10. Hiperłącza i etykiety ekranowe.
11. Eksport dokumentów MS Excel do dostępnego PDFa.

Tworzenie dostępnych dokumentów PDF (warsztaty)
1. Aspekty dostępności PDF:
- Czy każdy dokument w formacie pdf jest cyfrowo dostępny?
- O czym należy pamiętać konwertując dokumenty do formatu pdf?
2. Badanie dostępności plików PDF:
- Samodzielny audyt dostępności cyfrowej dokumentów zapisanych w formacie pdf.
- Aplikacja i narzędzia do audytu dostępności cyfrowej dokumentów zapisanych w formacie pdf.

Zaawansowane aspekty dostępności dokumentów PDF:
1. Omówienie sposobu korekty dostępności w Adobe Acrobat Pro:
- Kreator „Zapewnij dostęp”.

- Rozpoznawania tekstu za pomocą OCR.
- Wyrywanie pól formularzy.
- Ustawienie języka odczytu dokumentu.
- Tagi dokumentu.
- Dodawanie tekstów alternatywnych.
- Narzędzie do sprawdzania dostępności.
- Korygowanie kolejności odczytu elementów dokumentu.
- Formatowanie nagłówków tabel.
- Przenoszenie elementów na tło i z tła.
2. Omówienie rekomendowanych bibliotek do generowania dostępnych plików PDF oraz wad najpopularniejszych bibliotek – przegląd dostępnych rozwiązań.

Do uczestnictwa zapraszamy osoby odpowiedzialne za tworzenie i publikowanie dokumentów online, pracowników działów IT lub wsparcia technicznego, specjalistów ds. komunikacji i marketingu, zarządzających projektami lub zespołami oraz koordynatorów ds. dostępności cyfrowej.

HR Business, trener, mentor, coach. Wykładowca w Collegium Da Vinci (Poznań). Menedżer inkubacji przedsiębiorstw typu start-up w parkach naukowo-technologicznych. Posiada bogate doświadczenie w prowadzeniu szkoIeń z umiejętności twardych i miękkich (ponad 14 000 godzin spędzonych w salach szkoleniowych). W pracy dydaktycznej wykorzystuje głównie metody warszt. i studia przypadków.