Obliczanie wysokości pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów może nastręczać wielu trudności. Realizacja tego zadania własnego gminy pociąga za sobą konieczność podjęcia złożonych czynności. Wśród nich znajdują się między innymi ustalenie, w randze uchwały rady gminy, regulaminu udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym, przyjęcie i rozpatrzenie wniosków o udzielenie stypendium lub zasiłku szkolnego, ustalenie dochodu na jedną osobę w rodzinie ucznia oraz wydanie decyzji przyznającej lub odmawiającej przyznania pomocy o charakterze materialnym.

Tematyka ta byłą podstawą szkolenia "Rozpatrywanie wniosków o przyznanie uczniowi stypendium lub zasiłku szkolnego z uwzględnieniem obowiązujących regulacji prawnych".

W ramach Blogu Edukacji Samorządu Terytorialnego publikujemy dziś kilka pytań, które padły w ramach spotkania, wraz z odpowiedziami. Przygotowane zostały przez prowadzącą, ekspertkę i doświadczonego trenera FRDL, z uwzględnieniem aktualnych regulacji prawnych, w tym związanych z obowiązującym na terenie kraju stanem epidemii.

Zapraszamy do lektury

1. PODMIOT UPRAWNIONY DO OTRZYMANIA POMOCY MATERIALNEJ O CHARAKTERZE SOCJALNYM

Czy wsparcie socjalne może otrzymać uczeń szkoły: Centrum Kształcenia Ustawicznego (określany jako słuchacz CKU), czy też Liceum dla dorosłych w ramach CKU

Zgodnie z brzmieniem art. 90b ust. 3 pkt 1 ustawy o systemie oświaty
Pomoc materialna przysługuje:

  1. uczniom szkół publicznych, niepublicznych i niepublicznych szkół artystycznych o uprawnieniach publicznych szkół artystycznych oraz słuchaczom kolegiów pracowników służb społecznych - do czasu ukończenia kształcenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia 24. roku życia.

Cytowany przepis nie wprowadza rozróżnienia szkół na te dla dzieci i młodzieży i dla dorosłych, tak więc moim zdaniem, pomoc materialna przysługuje zarówno uczniom w/w szkół dla dzieci i młodzieży jak i dla uczniów szkół dla dorosłych – nie dłużej jednak niż do ukończenia 24 roku życia.

2. OBLICZANIE DOCHODU WNIOSKODAWCY

W jaki sposób obliczać należy wysokość dochodu, gdy jest to dochód jednorazowy. Czy podaną kwotę należy pomnoży jeszcze przez liczbę osób w rodzinie?

W przypadku, gdy wnioskodawca wykaże dochód jednorazowy, uzyskany w ciągu 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku, odpowiedzi dostarcza art. 8 ust.11. ustawa o pomocy społecznej. Zgodnie z nim :

W przypadku uzyskania w ciągu 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku lub w okresie pobierania świadczenia z pomocy społecznej dochodu jednorazowego przekraczającego pięciokrotnie kwoty:

1) kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, w przypadku osoby samotnie gospodarującej,

2) kryterium dochodowego rodziny, w przypadku osoby w rodzinie

- kwotę tego dochodu rozlicza się w równych częściach na 12 kolejnych miesięcy, poczynając od miesiąca, w którym dochód został wypłacony.

Należy zauważyć, że ustawodawca użył w tym przepisie (art.8 ust. 11 u. o p.ps.) odniesienia do wielkości kwot kryterium dochodowego, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej i w związku z tym użył identycznych pojęć jakie występują w ust. 1, tj.: 701 zł zwane „kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej” oraz 528 zł zwane „kryterium dochodowym na osobę w rodzinie”. Tak więc mnożymy w/w kwoty przez pięć, ale nie mnożymy ich przez liczbę osób w rodzinie.

3. NADPŁATA PODATKU A DOCHÓD

Jak postępować w przypadku ulgi na dzieci. Czy podstawą jest przeliczenie jej w proporcji 1/12 a jej wysokość musi również wynosić 5-krotność kwot kryterium dochodowego?

W przypadku uzyskania nadpłaty podatku mamy do czynienia z jednorazowym dochodem, o którym mowa w art. 8 ust. 11 u. o p.s. Tak więc jeżeli nadpłata z tytułu zwrotu podatku, otrzymana w ciągu 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku, przekroczyła pięciokrotnie kwoty kryterium dochodowego (odpowiednio 701 zł lub 528 zł jak wyżej), to kwotę tego dochodu (zwrotu nadpłaty) należy rozliczyć w równych częściach na 12 kolejnych miesięcy, czyli do dochodu weźmiemy 1/12.  

4. PODSTAWA WSZCZĘCIA POSTĘPOWANIA

Wg art. 61 ust kpa w przypadku postępowań wszczynanych z urzędu niezbędna jest zgoda strony. Czy oświadczenia strony (rodzica) może stanowić podstawę wszczęcia postępowania?

Podstawę odpowiedzi powinien stanowić art. 61. § 2. KPA

Organ administracji publicznej może ze względu na szczególnie ważny interes strony wszcząć z urzędu postępowanie także w sprawie, w której przepis prawa wymaga wniosku strony. Organ obowiązany jest uzyskać na to zgodę strony w toku postępowania, a w razie nieuzyskania zgody - postępowanie umorzyć.

Należy zauważyć, że zacytowany przepis opisuje sytuację, w której jedynie strona upoważniona ma prawo do złożenia wniosku, który rozpoczyna postępowanie. W przypadku postępowania o przyznanie stypendium szkolnego przepis art. 90n ust. 3 przewiduje, że świadczenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym mogą być również przyznawane z urzędu. Tak więc art. 61 § 2 KPA nie będzie miał w tych sprawach zastosowania.

Poniżej fragment komentarza prawnego w sprawie:

Komentowany art. 61 § 2 k.p.a. odnosi się do sytuacji, gdy przepisy szczególne przewidują wszczęcie postępowania wyłącznie na wniosek strony. W każdym innym przypadku, gdy przepisy prawa dają organowi uprawnienie wszczęcia postępowania na wniosek strony lub z urzędu, organ nie musi korzystać z tego przepisu, bowiem może wszcząć postępowanie z urzędu.(Tomasz Lewandowski, LEX /el.2014)

anie z urzędu.(Tomasz Lewandowski, LEX /el.2014)